Łuck wielokulturowy – kto tu kiedyś mieszkał – odc. 1 – Żydzi

W 1388 książę Witold wydał przywilej, zezwalający Żydom na osiedlanie się w Łucku. Tutejsza gmina była najliczniejszą na całym Wołyniu. Od końca XVIII wieku Żydzi stanowili większość mieszkańców miasta. Śladem ich dawnej obecności jest budynek synagogi, dziś wykorzystywany jako hala sportowa. Synagoga położona jest w południowej części miasta, tuż przy moście na Styrze. Renesansowa budowla stanęła w 1628 roku. Podobno w podziemiach znajdują się pozostałości mykwy – łaźni rytualnej. Przekazy historyczne mówią  o proteście mnichów z sąsiedniego klasztoru dominikanów, którzy nie zgadzali się na budowę żydowskiej świątyni, obawiając się, że rozmiarami przyćmi ich siedzibę. Budynek ostatecznie stanął, tym bardziej, że miał odgrywać niebagatelną rolę w systemie obronnym miasta. Ze względu na swój forteczny charakter, świątynia była nawet nazywana Małym Zamkiem. Synagoga, zwana była też Wielką, stanowiła centrum dzielnicy żydowskiej, gdzie znajdowały się też pomniejsze domy modlitwy (przed wojną Łuck liczył ponad 50 bożnic i domów modlitwy). Czasy okupacji niemieckiej to najtragiczniejszy czas w historii żydowskich mieszkańców Łucka, na znacznym obszarze dzisiejszej starówki zostało wtedy utworzone getto. W 1942 Niemcy próbowali wysadzić synagogę w powietrze. Pozostałości świątyni doczekały się rekonstrukcji w latach siedemdziesiątych, budynek odnawiano jednak by nadać mu nową funkcję – sali sportowej. Przy wejściu do budynku została umieszczona tablica upamiętniająca kilkunastotysięczną społeczność żydowską Łucka – ofiary holocaustu.